M2.05. Διατήρηση αρχείου και αναθεώρηση της διαδικασίας mentoring
3. Ανατροφοδότηση για την αξιολόγηση της μαθησιακής προόδου και της διαδικασίας mentoring
Προκειμένου να βελτιωθεί η αυτοπεποίθηση και η επίτευξη των τεκμηριωμένων στόχων, είναι απαραίτητο να δοθεί στους/ις καθοδηγούμενους/ες εποικοδομητική ανατροφοδότηση. Η ανατροφοδότηση αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία που έχει στη διάθεσή του ο μέντορας, επιτρέποντας τον να επηρεάσει τις ικανότητες και τη συμπεριφορά του/ης καθοδηγούμενου/ης, ενημερώνοντάς τον για την πρόοδό του και για ό,τι άλλο πρέπει να μάθει. Ο/Η καθοδηγούμενος/η πρέπει να δέχεται (με κατανόηση) την ανατροφοδότηση, να εγκρίνει το περιεχόμενο και να ανταποκρίνεται στην ανατροφοδότηση με τη μορφή συγκεκριμένων δραστηριοτήτων (μερικές φορές προσαρμογή των στόχων).
Η ανατροφοδότηση αποτελεί μια από τις μεθόδους επικοινωνίας. Η επικοινωνία αποτελεί βασικό στοιχείο του mentoring, αλλά όταν δεν πραγματοποιείται σωστά μπορεί να αποτελέσει σοβαρό εμπόδιο. Τα πιο συχνά σφάλματα στην επικοινωνία που επηρεάζουν τη διαδικασία του mentoring αφορούν σε:
- Έλλειψη δεξιοτήτων αντίληψης μιας κατάστασης από την οπτική γωνία του ομιλητή (αδυναμία να κατανοήσετε κάποιον)
- Έκθεση συναισθημάτων
- Αντιληπτικές δυσκολίες, αλλά και διάθεση
- Χρήση στερεοτύπων
- Κριτική, προσβολή και απειλή του ομιλητή
- Επιβολή
- Κήρυγμα
- Διακοπή και στάση αντιπαράθεσης
- Αδυναμία ακρόασης και επιλεκτική προσοχή
- Λήψη αποφάσεων για το άλλο άτομο
- Παροχή συμβουλών
- Να είστε πεπεισμένοι για το δικαίωμα κάποιου (χωρίς προσανατολισμό στο διάλογο)
- Έλλειψη σαφώς καθορισμένου σκοπού της συζήτησης (επικοινωνία)
Η ανατροφοδότηση αποτελεί το σημαντικότερο εργαλείο που έχει στη διάθεσή του ο μέντορας, προκειμένου να παρέχει στον/ην καθοδηγούμενο/η πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο και την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων στη διαδικασία του mentoring.
Για να είναι αποτελεσματική, η ανατροφοδότηση πρέπει να πληροί τα ακόλουθα κριτήρια:
- Τα κίνητρα του μέντορα πρέπει να είναι σαφή, δεν υπάρχει χώρος για συναισθήματα όπως ο θυμός ή η δυσαρέσκεια.
- Η δήλωση πρέπει να είναι συνεκτική - λεκτικά και μη λεκτικά σήματα θα πρέπει να συμφωνούνται μεταξύ τους, επιπλέον συνιστάται η μόνιμη επαφή με τα μάτια.
- Ο ομιλητής (εδώ ο μέντορας) θα πρέπει να μιλάει μόνο για λογαριασμό του, να χρησιμοποιεί το α' ενικό πρόσωπο «εγώ», π.χ. "Δεν βλέπω καμία δέσμευση από την πλευρά σας ..."
- Η ανατροφοδότηση πρέπει να προσανατολίζεται προς το μέλλον και τις προσδοκίες κάποιου, αντί για τα λάθη του παρελθόντος και την επίπληξή του.
- Η ανατροφοδότηση θα πρέπει να βοηθήσει κι όχι να καταστρέψει τις διαπροσωπικές σχέσεις για αυτό θα πρέπει να είναι προσανατολισμένη στο πρόβλημα, όχι στον άνθρωπο. Η ανατροφοδότηση πρέπει να αφορά σε ένα θέμα, μια εργασία ή μια συμπεριφορά, παρά σε ένα άτομο ή χαρακτηριστικό που έχει.
- Η ανατροφοδότηση θα πρέπει να υποδεικνύει συγκεκριμένη συμπεριφορά στην οποία μπορεί να έχει επιρροή ο συγκεκριμένος/η καθοδηγούμενος/η. Θα πρέπει να αναφέρεται σε μια συγκεκριμένη κατάσταση, καθώς θα πρέπει να αποφεύγεται η γενίκευση και οι φράσεις όπως "πάντα", "όλοι", "ποτέ", οι οποίες γίνονται αντιληπτές από τον/ην καθοδηγούμενο/η ως άδικες και προσβλητικές.
- Η ανατροφοδότηση θα πρέπει να περιλαμβάνει τη σύγκριση με ένα ισχύον πρότυπο και όχι με άλλους υπαλλήλους, καθώς θα πρέπει να είναι περιγραφική, να μην περιλαμβάνει αξιολόγηση.
- Να θυμάστε ότι τα μηνύματα (θα πρέπει να είναι απλά) θα πρέπει να απευθύνονται μόνο στον ενδιαφερόμενο.
- Η ανατροφοδότηση θα πρέπει να πραγματοποιείται σύντομα, θα πρέπει να περιλαμβάνει δικαιολογίες ώστε ο παραλήπτης (καθοδηγούμενος/η) να καταλάβει γιατί οι πληροφορίες που δόθηκαν είναι σημαντικές.
- Η ανατροφοδότηση πρέπει να παρέχεται με ακριβή τρόπο, δεν θα πρέπει ποτέ να μετατρέπεται σε παροχή συμβουλών
- Κάποιος θα πρέπει να διασφαλίσει (με ερωτήσεις) ότι ο συνομιλητής κατανοούσε τι ήθελε να πει.
- Θυμηθείτε ότι τίποτα δε λειτουργεί καλύτερα από το δικό σας παράδειγμα - φροντίζοντας έτσι για τη συνοχή του τι περιμένετε με ένα παράδειγμα που δίνετε με τη συμπεριφορά σας.