M3.06. Προετοιμασία αξιολόγησης της διαδικασίας mentoring

5. Σχέδιο αξιολόγηση

5.1. Τύπος αξιολόγησης

Ο τύπος της αξιολόγησης που θέλετε εξαρτάται από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η στρατηγική, η πρωτοβουλία ή το πρόγραμμα και ο σκοπός της αξιολόγησης. Ο τύπος αξιολόγησης δεν είναι το ίδιο πράγμα με τη μεθοδολογία αξιολόγησης. Μόλις προσδιορίσετε τον τύπο που πρέπει να χρησιμοποιήσετε - και ανάλογα με το τι θέλετε να ολοκληρώσετε μέσω της διαδικασίας αξιολόγησης - μπορείτε να αποφασίσετε για την προσέγγιση που θα χρησιμοποιήσετε.

Ουσιαστικά, υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι αξιολόγησης και ο καθένας εξυπηρετεί μια συγκεκριμένη λειτουργία και απαντά σε συγκεκριμένες ερωτήσεις:

Παρακολούθηση επιδόσεων
Διαμορφωτική αξιολόγηση ή αξιολόγηση διαδικασίας
Αθροιστική αξιολόγηση ή αξιολόγηση αποτελέσματος

Μερικές φορές, θα ήταν ίσως απαραίτητο να πραγματοποιηθούν ταυτόχρονα αυτοί οι τρεις τύποι αξιολόγησης. Παρακάτω παρουσιάζεται ένας πίνακας που υπογραμμίζει τους βασικούς τύπους αξιολόγησης, τον σκοπό τους, τους τύπους πληροφοριών που θα συλλέξουν και πότε θα διεξαχθούν.

	Σκοπός	Είδος ερωτήσεων που θα απαντηθούν	Χρονοδιάγραμμα
Παρακολούθηση επιδόσεων	Εξασφαλίζει τη ανάληψη ευθυνών για τις δραστηριότητες του προγράμματος. Αποδεικνύει ότι οι πόροι για το πρόγραμμα, χρησιμοποιούνται σύμφωνα με το σχεδιασμός και γίνεται ορθή διαχείριση. Παρακολούθηση και αναφορά της πρόοδο ως προς τους προκαθορισμένους στόχους. Παρέχει έγκαιρη προειδοποίηση στη διαχείριση των προβλημάτων.	Έχουν διεξαχθεί οι δραστηριότητες για το πρόγραμμα όπως έχει προγραμματιστεί; Έχουν παραχθεί προϊόντα και υπηρεσίες όπως έχει προγραμματιστεί; Ανταποκρίνεται η προσπάθεια σε αυτό που έπρεπε να γίνει;	Η παρακολούθηση της απόδοσης μπορεί να πραγματοποιηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της στρατηγικής, της πρωτοβουλίας ή του προγράμματος από την αρχή μέχρι το τέλος.
Διαμορφωτική αξιολόγηση ή αξιολόγηση διαδικασίας	Επιδιώκει να κατανοήσει εάν ένα πρόγραμμα υλοποιείται όπως έχει προγραμματιστεί και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Αξιολογεί εάν το πρόγραμμα παράγει τα προβλεπόμενα αποτελέσματα. Προσδιορίζει τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες του προγράμματος. Είναι κρίσιμη για την ενημέρωση πιθανών αλλαγών στο πρόγραμμα.	Έχει εφαρμοστεί το πρόγραμμα όπως είχε προγραμματιστεί και εάν όχι, γιατί; Τι έχει δουλέψει ή τι όχι και γιατί; Τι πρέπει να βελτιωθεί και πώς;	Η διαμορφωτική αξιολόγηση ή αξιολόγηση διαδικασίας θα πρέπει να διεξάγεται κατά την περίοδο έναρξης και ενώ τα στοιχεία του προγράμματος εξακολουθούν να προσαρμόζονται.
Αθροιστική αξιολόγηση ή αξιολόγηση αποτελέσματος	Διερευνά εάν το πρόγραμμα έχει επιτύχει τα επιθυμητά αποτελέσματα Αξιολογεί τι έκανε το πρόγραμμα αποτελεσματικό ή αναποτελεσματικό. Αξιολογεί εάν η προσπάθεια είναι βιώσιμη και αναπαραγόμενη.	Τι αλλαγές προκάλεσε το πρόγραμμα; Πώς η προσπάθεια προκάλεσε ή συνέβαλε στις αλλαγές; Πώς θα συνεχιστεί και θα αναπαραχθεί η προσπάθεια;	Τα αθροιστική αξιολόγηση ή αξιολόγηση αποτελέσματος θα πρέπει να διεξάγεται όταν αναμένονται άμεσα και ενδιάμεσα αποτελέσματα, συνήθως έπειτα από μια προσπάθεια που διεξάγεται για λίγο ή όταν θεωρείται "ώριμη" ή "σταθερή" (δηλαδή δεν προσαρμόζεται πλέον).