M2.05. Zapis i analiza procesu mentoringu

4. Metody i techniki przekazywania informacji zwrotnej

Żeby informacja zwrotna była przekazana skutecznie, efektywnie i przyniosła spodziewane rezultaty, warto poznać metody i techniki przekazywania informacji zwrotnej, do których należy:

  • Komunikat „ja"
  • kanapka informacyjna
  • model FUO
  • model „rób tak dalej"

Komunikat „ja" - służy wyrażeniu swoich odczuć w związku z jakąś sytuacją oraz sformułowaniu swoich oczekiwań co do tej sytuacji.
Komunikat „ja" składa się z 4 części:

  • UCZUCIE – opisujemy swoje aktualne uczucia związane z daną sytuacją – ja czuję
  • SYTUACJA – przedstawiamy fakty, opis konkretnej sytuacji – gdy ty
  • SKUTEK – wskazujemy co dana sytuacja powoduje (jej konsekwencje) – ponieważ
  • OCZEKIWANIE – ujawniamy nasze oczekiwania względem osoby uczącej się – chcę żebyś

Komunikat „ja" formułujemy z wykorzystaniem następujących zwrotów: ja czuję / gdy ty / ponieważ / chcę żebyś

Pamiętaj! Komunikat „ja" nie zawiera ocen, skupia uwagę (mentora i mentee) na działaniach, faktach, nie na osobie. Ułatwia rozwiązywanie problemu, nie wywołuje przy tym negatywnych emocji i nie narusza granic osób mówiących. Zwraca uwagę na ważne kwestie i daje możliwość korekty zachowania. Jest jasną informacją o uczuciach i potrzebach nadawcy, dzięki czemu komunikacja staje się bardziej konkretna i szczera.
Dzięki zasadom budowy komunikatu „ja" sprawdza się on m.in. w komunikacji przełożony pracownik czy też pomiędzy osobami o dużej różnicy wieku.

Kanapka informacyjna, to sposób przekazywania informacji zwrotnej, w której zawieramy wzglądem osoby uczącej się i pochwałę i krytykę. Zaczynamy od informacji pozytywnej. Nastepnie mówimy, co jest nie tak, czyli przekazujemy informację negatywną. Na koniec mówimy coś pozytywnego, by optymistycznie zakończyć.
Schemat kanapki informacyjnej to:

Trzeci model przekazywania informacji zwrotnej to FUO

Model FUO jest akronimem od nazw budujących go części:

  • FAKTY (F) – nazwanie, określenie konkretnego zachowania
  • USTOSUNKOWANIE (U) – określenie emocji i własnej reakcji na dane zachowanie uczącego się w sferze/miejscu pracy – konsekwencji dla mnie/firmy wynikających z zachowań drugiej osoby
  • OCZEKIWANIE (O) – poinformowanie o preferowanym sposobie zachowania i/lub zalecanym przez nas (jako mentora) zachowaniu

Czwarty model przekazywania informacji zwrotnej nosi nazwę: „rób tak dalej" (nazywany jest też czasem „kwadratem w kwadracie")

Model „rób tak dalej" zbudowany jest z 5 elementów:

  1. Zacznij (start) robić coś, czego do tej pory nie robiłeś/robiłaś, a co przyczyniłoby się do osiągania przez ciebie lepszych efektów
  2. Przestań (stop) robić coś, co przeszkadza ci w osiąganiu przez ciebie dobrych efektów
  3. Więcej – rób więcej czegoś, co już robisz, a czego nasilenie pozwoliłoby ci osiągać lepsze wyniki
  4. Mniej – zmniejsz nasilenie prac, które nie wymagają aż takiego nakładu lub można zmniejszyć czas na nie poświęcany bez szkody dla wyników
  5. Rób tak dalej – to, co ci wychodzi bardzo dobrze i co warto kontynuować

źródło ikonografik: https://thenounproject.com, wolna licencja, autorzy: b farias, Alexander Skowalsky, Francesca Arena