M3.06. Przygotowanie ewaluacji procesu mentoringu

4. Opracowanie pytań do ewaluacji, ram pomiarów i planu ewaluacji

Ewaluacja to najważniejsze narzędzie, które będzie używane w całym cyklu życiu programu mentoringu, dlatego ważne, aby narzędzia używane w tym celu umożliwiały przeprowadzenie skutecznego procesu.
Zastosowanie modelu logicznego skutkuje skutecznym planem działań i zapewnia lepsze możliwości uczenia się, lepszą dokumentację rezultatów oraz dzielenie się wiedzą na temat tego, co działa i dlaczego. Co ważniejsze, model logiczny pomaga zapewnić, że myślenie krytyczne jest wkomponowane w projekt i wdrożenie ewaluacji.

Model logiczny to graficzne przedstawienie teorii zmiany, ilustrujące relację pomiędzy zasobami, działaniami, wynikami i krótko-, średnio- oraz długoterminowymi rezultatami.

Model logiczny pomaga rozłożyć wdrożenie programu w sposób systematyczny, poprzez podkreślenie połączeń pomiędzy potrzebami, zasobami programu, działaniami, wynikami, rezultatami i długoterminowym oddziaływaniem programu mentoringu. W ten sposób można odpowiedzieć na pytania do ewaluacji, np.:

  • Jak program powinien działać?
  • Jakie są różnice pomiędzy zaplanowanym procesem do wdrożenia a rzeczywistością?
  • Gdzie są luki lub nierealistyczne oczekiwania w strategii wdrożenia?
  • Które obszary modelu logicznego zdają się dawać najmocniejsze rezultaty lub relacje?
  • Które obszary modelu nie działają w praktyce?
  • Czy są kluczowe czynniki, które nie zostały osadzone w strategii programu, a powinny być?

Organizując pytania do ewaluacji na podstawie modelu logicznego, możesz lepiej określić,
które pytania zawrzeć w ewaluacji.

Podczas opracowywania pytań do ewaluacji, jest jeszcze inny element. Pytania zależą też od rodzaju ewaluacji, jaką chcesz prowadzić - ewaluacji wyników, ewaluacji procesu lub formatywnej czy ewaluacji rezultatu lub sumatywnej.
Ewaluacji wyników dotyczy:

  • Zapewnienie odpowiedzialności
  • Pokazanie, że zasobów użyto zgodnie z zamierzeniem, i że są dobrze zarządzane
  • Monitorowanie i raportowanie w sprawie postępów w kierunku ustalonych celów
  • Przekazanie kierownictwu wczesnego ostrzeżenia o problemach

Ewaluacji procesów lub formatywnej dotyczy:

  • Zrozumienie, czy program jest wdrażany tak, jak planowano i zgodnie z harmonogramem
  • Ocena, czy program wytwarza zamierzone rezultaty
  • Identyfikacja mocnych i słabych stron programu
  • Informowanie o zmianach w trakcie kursu

Ewaluacji rezultatu lub sumatywnej dotyczy:

  • Badanie, czy program osiągnął pożądane rezultaty, i czy był skuteczny, czy też nieskuteczny
  • Uskutecznianie wprowadzania zmian w trakcie kursu
  • Ocena, czy wysiłek jest trwały i możliwy do odtworzenia