M2.03. Ανάλυση των συνθηκών που σχετίζονται με τη διαδικασία καθοδήγησης (mentoring) στο χώρο εργασίας
4. Επιχειρησιακό πλαίσιο του εργοδοτικού οργανισμού και των μεθόδων εργασίας
Επιχειρησιακό πλαίσιο
Δεν υπάρχει τέλειο μοντέλο για κάθε οργανισμό. Όταν σχεδιάζεται ένα πρόγραμμα mentoring, είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη και να προσδιορίζονται οι βασικές απόψεις του οργανισμού.
1. Στόχοι. Αναπτύσσετε τους ηγέτες του αύριο; Ή ασχολείστε με την εκπαίδευση των εργαζομένων σχετικά με ορισμένες διαδικασίες; Προσδιορίστε τους βασικούς στόχους σας.
2. Επιθυμητά αποτελέσματα. Ποια θέλετε να είναι τα αποτελέσματα; Βελτιωμένη απόδοση τώρα; Μακροπρόθεσμη ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης;
3. Οι μέθοδοι για την επίτευξη των αποτελεσμάτων. Για την επίτευξη δεξιοτήτων, μπορεί να είναι η μέθοδος ένα μακρόπνοο πρόγραμμα προγύμνασης. Για τον προγραμματισμό, ίσως ένας ευρύτερος τύπος προγράμματος mentoring θα λειτουργήσει καλύτερα.
Όταν αποφασίζετε να κάνετε mentoring, θυμηθείτε να εξετάσετε το "Five Cs (τα 5 C)":
Five Cs (free elaboration)
2. Context (πλαίσιο): Ποιοι είναι οι επιχειρηματικοί στόχοι που πρέπει να εκπληρωθούν από το πρόγραμμα; Στάδιο ανάπτυξης σταδιοδρομίας, πλάνο διαδοχής κλπ.
3. Culture (κουλτούρα): Πόσο σημαντικό είναι το mentoring εντός της κουλτούρας; Είναι διαθέσιμα ανώτερα στελέχη να παίξουν το ρόλο του μέντορα; Έχετε υποστήριξη ανώτερου επιπέδου στο πρόγραμμά σας;
4. Circumstance (συνθήκες): Τι είδους προϋπολογισμό έχει ο οργανισμός για την ανάπτυξη δεξιοτήτων; Μπορούν οι στόχοι να επιτευχθούν μόνο από εξωτερικούς εκπαιδευτές;
5. Content (περιεχόμενο): Ποια θέματα θα συζητηθούν στο πλαίσιο των σχέσεων mentoring; Η κατανόηση του περιεχομένου θα βοηθήσει στον προσδιορισμό του τύπου αναπτυξιακού διαλόγου που θα χρησιμοποιηθεί.
Ο εντοπισμός αυτών των παραμέτρων θα σας βοηθήσει να οργανώσετε το πρόγραμμα mentoring που θα λειτουργήσει καλύτερα στον οργανισμό σας.
Μέθοδοι εργασίας
Παρόλο που οι διαπραγματεύσεις για το mentoring παραδοσιακά αφορούν σε μια εταιρική σχέση μεταξύ δύο ανθρώπων, άλλα μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί με την πάροδο του χρόνου αντικατοπτρίζοντας τις μεταβαλλόμενες προτεραιότητες και πρακτικές του χώρου εργασίας. Οι απαντήσεις σε προκλήσεις όπως η ανάπτυξη ικανοτήτων, η ανάπτυξη ηγετικών ικανοτήτων και η βελτίωση της ποιότητας οδήγησαν στη δημιουργία μιας σειράς πιο δημιουργικών προσεγγίσεων στο mentoring. Τα παρακάτω πέντε μοντέλα μπορούν να αποτελέσουν σημείο εκκίνησης. Δεν είναι καθόλου εξαντλητικά και μπορούν να προσαρμοστούν και να εξελιχθούν ώστε να ταιριάζουν σε άλλα περιβάλλοντα και περιστάσεις με δύο ή περισσότερα μοντέλα που λειτουργούν μέσα σε ένα ενιαίο πρόγραμμα καθοδήγησης.
Τα πέντε μοντέλα είναι:
- Παραδοσιακό μεταξύ των δυο εργαζομένων (ένας μέντορας /ένας καθοδηγούμενος)
- Ομαδικό mentoring (ένας μέντορας / ένας έως τέσσερις καθοδηγούμενοι)
- Δύο-δύο (δύο μέντορες / δύο καθοδηγούμενοι)
- Ομαδικό mentoring ομάδας (ένας ή δύο έμπειροι εξωτερικοί μέντορες με μια ομάδα καθοδηγούμενων)
- Ηλεκτρονικό mentoring (e-mentoring)
Πέντε μοντέλα mentoring
2. Ομαδικό mentoring (ένας μέντορας/ένας έως τέσσερις καθοδηγούμενοι): Μια ομάδα καθοδηγούμενων συναντάται ανά τακτά χρονικά διαστήματα για μια καθορισμένη χρονική περίοδο με την υποστήριξη ενός έμπειρου μέντορα. Αυτού του είδους mentoring μπορεί να προσφέρει στους συναδέλφους που ηγούνται μιας ομάδας και που μπορεί να αισθάνονται απομονωμένοι, μια ευκαιρία να συνεργαστούν με τους συναδέλφους τους για κοινές προκλήσεις και πιθανούς τομείς ανάπτυξης. Εάν υπάρχει έλλειψη μεντόρων εντός ή μεταξύ των οργανισμών, ένας μέντορας μπορεί να συνεργαστεί με αρκετούς καθοδηγούμενους συναντώντας τους μαζί σαν ομάδα. Αυτό, επίσης, ενδέχεται να αποτελεί και επιλογή της εταιρείας. Έχει το πλεονέκτημα ότι επιτρέπει στον μέντορα καθώς και στους εκπαιδευόμενους να επωφεληθούν από μια ευρύτερη γκάμα γνώσεων και εμπειριών.
3. Δύο-δύο (δύο μέντορες/δύο καθοδηγούμενοι): Αυτό το μοντέλο μπορεί να προσφέρει ευκαιρίες για νέους μέντορες να δουλεύουν παράλληλα με κάποιον με περισσότερη εμπειρία, προσφέροντας παράλληλα την επιλογή στους καθοδηγούμενους να συναντώνται ένας-ένας με έναν μέντορα. Είναι, επίσης, χρήσιμο για τους καθοδηγούμενους, καθώς μπορούν να αντλήσουν δεξιότητες και γνώσεις από μια ευρύτερη γκάμα.
4. Ομαδικό mentoring ομάδας (ένας ή δύο έμπειροι εξωτερικοί μέντορες με μια ομάδα καθοδηγούμενων): Μπορεί να περιλαμβάνει μια διαφορετική ομάδα που έχει τόσο έμπειρους όσο και νέους ανθρώπους στην ομάδα. Οι νεοεισερχόμενοι θα έχουν πρόσθετο πλεονέκτημα την εύκολη πρόσβαση σε δίκτυα που θα μπορούν να προσφέρουν υποστήριξη, σημαντικές πληροφορίες και επαφές. Μια ομάδα με ίδιους στόχους είναι ιδανική για mentoring. Τα μέλη μπορούν να υποστηρίξουν και να βοηθήσουν το ένα το άλλο, καθιστώντας τελικά όλη την ομάδα πιο ισχυρή. Αυτή είναι μια ευκαιρία για τους μέντορες που παρέχουν τέτοιου είδους υπηρεσίες για την ανάπτυξη και την επίδειξη των ηγετικών τους ικανοτήτων.
5. Ηλεκτρονικό mentoring (e-mentoring): Στην εποχή της συνεχώς αυξανόμενης τεχνολογικής αλλαγής και ηλεκτρονικής επικοινωνίας, δεν προκαλεί καμία έκπληξη το γεγονός ότι η διαδικτυακή τεχνολογία χρησιμοποιείται για να βοηθήσει στα προγράμματα mentoring. To ηλεκτρονικό mentoring βασίζεται στην επικοινωνία με τη μεσολάβηση ηλεκτρονικών υπολογιστών (computer-mediated communication, CMC), όπως η ηλεκτρονική αλληλογραφία και άλλες τεχνολογίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών, για την πραγματοποίηση του mentoring.