Μάθημα για μέντορα στον τομέα της οικολογικής βιομηχανίας

Η διαδικασία μπορεί να γίνει με χρήση διαμορφωτικής ή αθροιστικής αξιολόγησης.

Διαμορφωτική (formative) αξιολόγηση:	Η διαμορφωτική αξιολόγηση είναι μια συνεχής παρακολούθηση όλου του προγράμματος mentoring.
Αθροιστική (summative) αξιολόγηση:	Η αθροιστική αξιολόγηση είναι μια διαδικασία που πραγματοποιείται στο τέλος του προγράμματος mentoring.

Η διαμορφωτική ή η αθροιστική αξιολόγηση μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας δύο βασικές μεθόδους: Τη διαδικασία και το αποτέλεσμα.

Η αξιολόγηση της διαδικασίας επικεντρώνεται στο κατά πόσον ένα πρόγραμμα υλοποιείται όπως προβλέπεται, πώς βιώνεται και κατά πόσον απαιτούνται αλλαγές για την αντιμετώπιση οποιωνδήποτε προβλημάτων (π.χ. δυσκολίες στην πρόσληψη και διατήρηση των μεντόρων, υψηλό κύκλο εργασιών των καθοδηγούμενων, υψηλό κόστος διαχείρισης του προγράμματος).

Η αξιολόγηση του αποτελέσματος επικεντρώνεται στο ποια είναι, αν υπάρχουν, αποτελέσματα. Τα σχέδια μπορούν για παράδειγμα να συγκρίνουν τους στόχους με τα αποτελέσματα ή να εξετάζουν τις διαφορές μεταξύ των προσεγγίσεων mentoring. Οι πληροφορίες αυτού του είδους είναι απαραίτητες για την αυτο-παρακολούθηση και μπορούν να αφορούν σε βασικά ερωτήματα σχετικά με τα προγράμματα και τις σχέσεις.

Οι αξιολογήσεις των διαδικασιών και των αποτελεσμάτων μπορούν να γίνουν χρησιμοποιώντας είτε:

• Ποιοτική αξιολόγηση ή
• Ποσοτική αξιολόγηση

Ποσοτική αξιολόγηση:	Οι ποσοτικές μέθοδοι είναι αυτές που εκφράζουν τα αποτελέσματά τους σε αριθμούς. Τείνουν να απαντούν σε ερωτήσεις όπως "Πόσα;" ή "Πόσο;" ή "Πόσο συχνά;"
Ποιοτική αξιολόγηση:	Οι ποιοτικές μέθοδοι δεν παράγουν αριθμητικά αποτελέσματα από μόνες τους. Μπορεί να περιλαμβάνουν ερωτήσεις για απαντήσεις-τοποθετήσεις σχετικά με πολύπλοκα ζητήματα ή την παρατήρηση αλληλεπιδράσεων σε πολύπλοκες καταστάσεις.

Οι ποιοτικές και ποσοτικές μέθοδοι είναι, στην πραγματικότητα, συμπληρωματικές. Η καθεμία έχει τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία της που η άλλη δεν έχει και από κοινού μπορούν να παρουσιάσουν μια σαφέστερη εικόνα της κατάστασης από ό, τι η καθεμία μόνη της. Συχνά, οι πιο ακριβείς πληροφορίες αποκτώνται όταν χρησιμοποιούνται διάφορες παράμετροι κάθε μεθόδου. Αυτό δεν είναι πάντα δυνατό, αλλά όταν είναι, μπορεί να αποφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα.

Evaluation assessment methods

Κατά τον καθορισμό της στρατηγικής αξιολόγησης, πρέπει να εξεταστεί η σχέση mentoring. Σκοπός του προγράμματος mentoring είναι ουσιαστικά η προώθηση της ανάπτυξης και ικανοποίησης των συμμετεχόντων.

Οι σχέσεις mentoring είναι επιτυχείς και ικανοποιητικές για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη όταν υπάρχουν συγκεκριμένες συνθήκες και τόσο ο μέντορας όσο και ο/η καθοδηγούμενος/η λαμβάνουν ενεργό ρόλο.

Οι ακόλουθοι παράγοντες προτείνονται ως βασικοί δείκτες για τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα mentoring για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των αποτελεσμάτων mentoring:

1. Σκοπός:

• Είναι σαφείς για τους λόγους που συναντιούνται και οι δύο εταίροι
• Οι ρόλοι και οι στόχοι συζητήθηκαν και συμφωνήθηκαν και από τα δύο μέρη
• Και οι δύο εταίροι θα αναγνωρίσουν πότε έχουν ολοκληρώσει το σκοπό τους.

2. Επικοινωνία:

• Ο μέντορας και ο/η καθοδηγούμενος/η επικοινωνούν με τρόπους που προτιμούν και οι δύο
• Επικοινωνούν ο ένας με τον άλλο στο χρονικό πλαίσιο που έχουν ορίσει.
• Και τα δύο μέρη ακούνε με προσοχή και θυμούνται πληροφορίες.
• Η ανταλλαγή πληροφοριών και η συνομιλία είναι αμφίδρομη.
• Παρακολουθείται η μη λεκτική επικοινωνία (π.χ. η γλώσσα του σώματος υποστηρίζει τη λεκτική επικοινωνία)

3. Εμπιστοσύνη:

• Οι πληροφορίες είναι ευπρόσδεκτες και διατηρούνται εμπιστευτικές.
• Διατηρούνται οι δεσμεύσεις και δεν γίνονται ακυρώσεις χωρίς επιτακτικούς λόγους.
• Κανείς εταίρος δε μιλάει αρνητικά ή ασκεί άδικη κριτική.
• Καθώς αναπτύσσεται η σχέση, αναπτύσσεται και εμπιστοσύνη και αυξάνεται η ανταλλαγή πληροφοριών

4. Διαδικασία:

• Οι συναντήσεις είναι τακτικές και σε χρόνο που βολεύει και τα δύο μέρη
• Η κάθε ενότητα του προγράμματος έχει συγκεκριμένη διάρκεια.
• Και τα δύο μέρη θα πρέπει να απολαμβάνουν τις συναντήσεις.
• Ο μέντορας και ο/η καθοδηγούμενος/η θα πρέπει να γνωρίζουν τα τέσσερα στάδια του τυπικού mentoring (χτίσιμο σχέσης, καθορισμός της κατεύθυνσης, υποστήριξη της προόδου και λήξη) και θα πρέπει να εργάζονται πάνω σε αυτά.
• Και τα δύο μέρη θα πρέπει να είναι ικανοποιημένα με τη συνεργασία και θα πρέπει να την αξιολογούν τακτικά ώστε να εξασφαλίζεται η συμβατότητα.

5. Πρόοδος:

• Ο/Η καθοδηγούμενος/η της εταιρικής σχέσης έχει προσδιορίσει τους κατάλληλους προσωπικούς στόχους και σημειώνει σημαντική πρόοδο στην οικοδόμηση ικανοτήτων για την επίτευξη αυτών των στόχων.
• Και τα δύο μέρη προσδιορίζουν τις ενδιαφέρουσες μαθησιακές εμπειρίες και επεξεργάζονται τα αποτελέσματα μαζί.

6. Ανατροφοδότηση:

• Και τα δύο μέρη συζητούν και συμφωνούν για τη μορφή ανατροφοδότησης.
• Η ανατροφοδότηση πρέπει να γίνεται με ειλικρίνεια και διακριτικότητα και όσο συχνά έχει συμφωνηθεί.
• Η ανατροφοδότηση πρέπει να είναι ευπρόσδεκτη και κανένα από τα συμβαλλόμενα μέρη να μην κρατάει αμυντική στάση, αλλά να λαμβάνει άμεσα μέτρα για την εφαρμογή της.

Χρησιμοποιώντας αυτές τις 6 βασικές παραμέτρους μπορούν να καθοριστούν οι ερωτήσεις αξιολόγησης και στη συνέχεια να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο μέτρησης για τον προσδιορισμό της πηγής των δεδομένων, τη συχνότητα συλλογής δεδομένων και τα ποιοτικά και ποσοτικά μέτρα για τυχόν αλλαγές. Οι πληροφορίες αυτές μαζί με τις μεθόδους συλλογής δεδομένων, τις στρατηγικές ανάλυσης και τη σύνταξη σχετικών αναφορών λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να σχηματίσουν το σχέδιο αξιολόγησης.

Αφού ολοκληρωθεί το σχέδιο αξιολόγησης, μπορεί να ξεκινήσει η συλλογή δεδομένων και να ακολουθήσει η ανάλυση τους. Ορισμένες αναλύσεις μπορούν να είναι γραμμικές και απλές. Για παράδειγμα, αν ο στόχος της αξιολόγησης είναι να μάθετε τον αντίκτυπο του προγράμματος mentoring στην επιχείρησή σας, τότε η ακολουθία των δραστηριοτήτων είναι περισσότερο ή λιγότερο γραμμική, όπως σημειώνεται παρακάτω:

• Συλλογή δεδομένων από τα ενδιαφερόμενα μέρη πριν την έναρξη του προγράμματος.
• Συλλογή δεδομένων στη μέση ή στο τέλος του προγράμματος (ή και τα δύο).
• Ανάλυση δεδομένων χρησιμοποιώντας στατιστικά στοιχεία (π.χ. ποσοστά) και κωδικοποιημένα ποιοτικά δεδομένα.

Συμβουλές για την ανάλυση: Εάν συλλέγετε δεδομένα από την έρευνα, ελέγξτε και "ξεκαθαρίστε" τα δεδομένα πριν ξεκινήσετε την ανάλυσή σας (δηλαδή αφαιρέστε τις έρευνες με ελλιπή δεδομένα (π.χ. ορισμένα άτομα δεν απάντησαν σε όλες τις ερωτήσεις) χρησιμοποιώντας απλές μεθόδους (χειροκίνητα) ή εξειδικευμένο λογισμικό). Αν συλλέγετε ποιοτικά δεδομένα, ελέγξτε τις σημειώσεις και, εάν είναι απαραίτητο, κάνετε την απαραίτητη παρακολούθηση ή αναθεωρήστε την κατάσταση για να συμπληρώσετε οποιαδήποτε κενά στις πληροφορίες. Διαθέστε αρκετό χρόνο και χρήματα για την ανάλυση. Η ποιοτική ανάλυση απαιτεί περισσότερους πόρους, διότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος για ανάγνωση, κωδικοποίηση και συνοπτική παρουσίαση από ό, τι για την εισαγωγή των δεδομένων και τον υπολογισμό των ποσοστών ή άλλων στατιστικών στοιχείων που εμπλέκονται στην ποσοτική ανάλυση.

Τα επόμενα στάδια μετά τη συλλογή και την ανάλυση των δεδομένων αφορούν στην επικοινωνία και την ερμηνεία των ευρημάτων και τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων σχετικά με τις βελτιώσεις και τα επόμενα βήματα. Όσον αφορά στην αναφορά, ερμηνεία και ανταπόκριση των ευρημάτων της αξιολόγησης θα γίνει εκτενής αναφορά στην ενότητα "Υλοποίηση αξιολόγησης κατά τη διαδικασία mentoring".