Μάθημα για μέντορα στον τομέα της οικολογικής βιομηχανίας

Ερώτηση 10. Πώς καθορίζονται οι ανάγκες κατάρτισης των συμμετεχόντων mentoring;

Ερώτηση 11. Ποιος είναι ο ρόλος και η ευθύνη των μέντορα και των καθοδηγούμενων;

Ερώτηση 12. Υπάρχουν αρχές στην επιχείρηση και εφαρμόζονται αντίστοιχες πολιτικές για την υποστήριξη της υλοποίησης του προγράμματος; Πώς εφαρμόζεται η πολιτική εμπιστευτικότητας;

 

Οι ανάγκες κατάρτισης των συμμετεχόντων mentoring μπορεί να οριστούν π.χ. με χρήση των ακόλουθων εργαλείων:

• διάγνωση των αναγκών που διεξάγονται από εξωτερικό συμβαλλόμενο μέρος (προσωπικό τμήματος, π.χ. HR ή εξωτερικό εμπειρογνώμονα) με βάση τη δοκιμή ικανότητας (με δυνατότητα σύγκρισης με το μοντέλο ικανότητας για μια δεδομένη θέση στον οργανισμό, αν έχει αναπτυχθεί)
• αυτοδιάγνωση των αναγκών που διεξάγονται από δυνητικό καθοδηγούμενο βάσει της δοκιμασίας ικανότητας ή με τη χρήση της ανάλυσης SWOT (με δυνατότητα σύγκρισης με το μοντέλο ικανότητας για μια δεδομένη θέση στον οργανισμό, αν αναπτυχθεί)
• με χρήση του μοντέλου GROW (στόχος / στόχοι ορίζονται / καθορίζονται στο πρώτο στάδιο αυτού του μοντέλου).

Το μοντέλο GROW είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται στο mentoring για τον προγραμματισμό της διαδικασίας τόσο για ομάδες όσο και για μεμονωμένα άτομα.

Το όνομα GROW αποτελεί ένα αρκτικόλεξο που υποδεικνύει τέσσερα σημαντικά στοιχεία του μοντέλου. Κατά την εργασία για την ανάπτυξη (μεταξύ άλλων με τη χρήση καθοδήγησης), θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία:

• GOAL - ορίστε ένα στόχο
• REALITY - διάγνωση της πραγματικότητας
• OPTIONS - ορίστε επιλογές
• NEXT; - να λάβει απόφαση και να καταρτίσει σχέδιο

GOAL (ΣΤΟΧΟΣ) είναι ένας σκοπός, όραμα της επιθυμητής κατάστασης για την οποία ο καθοδηγούμενος θέλει να κατευθυνθεί. Η υποστήριξη του καθοδηγούμενου στην καθιέρωση πολύτιμων, φιλόδοξων και εφικτών στόχων αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά και δύσκολα καθήκοντα του μέντορα. Ένας καλά διαμορφωμένος στόχος mentoring πρέπει να πληροί τις απαιτήσεις του φίλτρου SMART: πρέπει να είναι συγκεκριμένος, μετρήσιμος, συμφωνημένος, ρεαλιστικός και χρονικά καθορισμένος (περισσότερες λεπτομέρειες στην Εκπαιδευτική Ενότητα Μ2.05)

 

REALITY (ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ) – η τρέχουσα κατάσταση του καθοδηγούμενου στην αξιολόγηση του, η ανάλυση SWOT μπορεί να είναι χρήσιμη, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της διάγνωσης των εσωτερικών και εξωτερικών εμποδίων.

OPTIONS (ΕΠΙΛΟΓΕΣ) – Η αναθεώρηση των δυνατοτήτων δράσης, η οποία θα επιτρέψει την επίτευξη του στόχου. Μπορεί να υπάρχουν πολλές δυνατότητες δράσης και αυτό το στάδιο έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του μεγαλύτερου αριθμού εναλλακτικών λύσεων. Σε αυτό το στάδιο, ορισμένες δυνατότητες είναι πιο σημαντικές από την ποιότητα και τη σκοπιμότητα κάθε μιας από αυτές. Μια συγκεκριμένη μέθοδος δράσης θα επιλεγεί μεταξύ αυτής της ευρείας βάσης δημιουργικών δυνατοτήτων.

NEXT? (ΕΠΟΜΕΝΟ;)  – Η ανάπτυξη σχεδίου δράσης. Σε αυτό το στάδιο, οι δράσεις που πρέπει να αναληφθούν για την επίτευξη των αναμενόμενων στόχων θα πρέπει να γίνουν σταδιακά. Πρέπει λοιπόν να καθοριστεί από αυτό που θα ξεκινήσουμε, ποια θα είναι τα επόμενα βήματα, αν μπορεί να υπάρχουν κάποια εμπόδια (τι;), ποια βοήθεια περιμένουμε και χρειαζόμαστε; ποιος μπορεί να μας υποστηρίξει στην επιδίωξη του στόχου; Σε αυτό το στάδιο, η ενδυνάμωση του κινήτρου του καθοδηγούμενου αποτελεί το μακροπρόθεσμο καθήκον του μέντορα.

Και οι στόχοι και ο ρόλος και η ευθύνη των μεντόρων και των καθοδηγούμενων πρέπει να συμπεριληφθούν στο συμβόλαιο mentoring. Συμβόλαιο σημαίνει μια συμφωνία (προφορική ή γραπτή) που συνάπτεται μεταξύ του μέντορα και του καθοδηγούμενου που διέπει τις αμοιβαίες προσδοκίες τους και αφορά στις αρχές στις οποίες πρέπει να βασίζεται η σχέση τους. Ο μέντορας είναι υπεύθυνος για την έναρξη του συμβολαίου.

Οι στόχοι και ο ρόλος και η ευθύνη των μεντόρων και των καθοδηγούμενων θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο σύστημα μέντορας – καθοδηγούμενος, μπορούν να θεωρηθούν τρεις τομείς του συμβολαίου:

• Οργάνωση, διαδικαστική (αρχές που σχετίζονται με την "τεχνική" πτυχή των συναντήσεων - καθορισμός του τόπου και των ημερομηνιών, διάρκεια, χρήση τηλεφωνικών και ηλεκτρονικών τρόπων επικοινωνίας)
• Σχετικά με το περιεχόμενο, επαγγελματικά (ορισμός στόχων και αντικειμένων συναντήσεων σύμφωνα με τις ειδικές ικανότητες του μέντορα)
• Ψυχολογική (καθιέρωση αρχών που αναπτύσσουν την αίσθηση ασφάλειας και των δύο πλευρών - αμοιβαίος σεβασμός, ειλικρίνεια, εμπιστευτικότητα της πορείας των συναντήσεων, δικαίωμα διαφορετικών απόψεων κ.λπ.)

Το συμβόλαιο πρέπει να περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:

1. Επεξήγηση του σκοπού του mentoring και του ρόλου του μέντορα
2. Κίνητρα που ακολουθεί ο μέντορας
3. Επεξήγηση μεθόδων εργασίας (π.χ. αναφορά στον κύκλο Kolb)
4. Καθιέρωση των αρχών συνεργασίας (οργάνωση της διαδικασίας, αρχές επικοινωνίας)
5. Πληροφορίες σχετικά με τη σημασία της ανατροφοδότησης
6. Παροχή εμπιστοσύνης (συμπεριλαμβανομένης αναφοράς στην πολιτική εμπιστευτικότητας και των νομικών απαιτήσεων εντός αυτού του πλαισίου) και δεοντολογικά ζητήματα (αναφορά στο κώδικα δεοντολογίας του οργανισμού, αν έχει αναπτυχθεί).

Εκτός από τους κώδικες δεοντολογίας της επιχείρησης, οι κώδικες δεοντολογίας των μεντόρων είναι επίσης σημαντικοί. Περιλαμβάνουν αρχές και κανόνες που εμπίπτουν στο πεδίο των καθηκόντων που εκτελούνται στο πλαίσιο εφαρμογής προγραμμάτων mentoring. Οι κώδικες δεοντολογίας διέπουν το έργο των μεντορων συνήθως σε τρία επίπεδα: φροντίδα πελατών, προσωπικές αρχές, επαγγελματικές σχέσεις.

Το αναπτυχθέν συμβόλαιο θα πρέπει να εγκριθεί και από τις δύο πλευρές, θα πρέπει να ολοκληρωθεί στην αρχή και να επαληθευτεί μετά από τις συνεδριάσεις (συνεδρίες mentoring) εάν στις αρχικές και στις επόμενες συνεδριάσεις οι θεσπιζόμενες αρχές απαιτούν τροποποίηση. Στο στάδιο του σχεδιασμού της διαδικασίας, θα πρέπει να δηλώνεται ποιος είναι υπεύθυνος για την προετοιμασία του συμβολαίου (συμβουλευτικές διαδικασίες, στις οποίες το πρώτο καθήκον είναι για τον καθοδηγούμενο και το αποτέλεσμά του να συζητείται με το μέντορα). Μπορεί να συμβεί μια κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός, στον οποίο διεξάγεται η καθοδηγητική διαδικασία, αναπτύσσει το μοντέλο του συμβολαίου. Πρόκειται είτε για το μοντέλο συμβολαίου για μεμονωμένους τεχνικούς είτε για το μοντέλο συμβολαίου που αποτελείται από δύο μέρη - το πρώτο αποτελείται από τους στόχους της οργάνωσης που πρόκειται να υλοποιηθούν στη διαδικασία mentoring, το δεύτερο είναι ένα ατομικό συμβόλαιο (πρότυπο) που συμπληρώνεται από του καθοδηγούμενους.

Ο ρόλος και η ευθύνη των μεντόρων και των καθοδηγούμενων εξαρτάται επίσης από μια μέθοδο επιλογής των ζευγαριών μέντορα-καθοδηγούμενου. Η επιλογή ζεύγους μπορεί να συμβεί ως εξής:

• Ο καθοδηγούμενος επιλέγει το μέντορα από μόνος του - η ευθύνη για έναν καλό ταίριασμα ανήκει στους συμμετέχοντες, το Τμήμα HR υποστηρίζει τη διαδικασία μέσα σε διοικητικό πλαίσιο, η διαδικασία επιλογής είναι γρήγορη και ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες του καθοδηγούμενου
• Επιλογή βασισμένη στη συμμόρφωση των ικανοτήτων, η εφαρμογή αυτής της μεθόδου εγγυάται ότι ο μέντορας έχει τις κατάλληλες ικανότητες και πείρα συμβατή με τους αναπτυξιακούς στόχους του καθοδηγούμενου, την ανάγκη συμμετοχής τρίτων (μερικές φορές εξωτερικοί εμπειρογνώμονες - ανάγκη να ληφθεί μέριμνα για εμπιστευτικότητα και εφαρμογή των νομικών ρυθμίσεων σχετικά με την εμπιστευτικότητα, ιδίως εάν προσληφθεί πρόσωπο εκτός του οργανισμού για τη διαδικασία επιλογής ζευγαριών),
• Επιλογή βάσει της συμμόρφωσης με το χαρακτήρα και των αναγκών του καθοδηγούμενου, στην περίπτωση αυτή η ευθύνη για την επιλογή ζευγαριών ανήκει εξ ολοκλήρου σε υπεύθυνο άτομο (συντονιστές έργων), είναι χρονοβόρα διαδικασία, αλλά διασφαλίζει την αντιστοιχία σε επίπεδο αξιών και πεποιθήσεων, επιτρέπει την ταχύτερη επίτευξη των στόχων.